به گزارش
اقتصاددریایی، گردشگری ساحلی و دریایی ایران در ایام تعطیلات آغاز سال جدید (نوروز۱۴۰۴) با استقبال بسیار خوبی از سوی گردشگران و مسافران نوروزی مواجه شد. بررسی گزارشهای آماری منتشرشده از سوی ستاد اجرایی خدمات سفر کشور در روزهای پس از اتمام تعطیلات نوروزی نشان میدهد که روزهای پایانی سال گذشته و آغاز سالجاری با حضور پرتعداد گردشگران و مسافران در استانهای ساحلی کشور سپری شده است. رونق حضور مردم در استانهای ساحلی نیز نشاندهنده ضرورت ایجاد یک ساختار ویژه برای مدیریت گردشگری ساحل و دریایی در کشور است.
بسیاری از کارشناسان معتقدند، سیاستهای ابلاغی از سوی رهبر معظم انقلاب برای توسعه دریامحور و رونق گردشگری در جمهوری اسلامی، دارای ظرفیتهای بسیار خوبی است. به اعتقاد فعالان این حوزه و کارشناسان، باید در اینباره، ضمن بهرهگیری از تجارب سایر کشورها (همچون ترکیه)، راهبردهای جمهوری اسلامی را مشخص کرد و گامهای اجرایی را تدوین و ضمن اجرا، مورد پایش مستمر قرار داد. براساس نظر صاحبنظران، رئوس این راهبردها و اقدامات مدنظر شامل نگاه تمدنی، حکمرانی، زیرساختی، مدیریتی، علمی، دیپلماسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و محیطی باید باشد.
آغاز نهضت گردشگری دریامحور در آینده نزدیک
روز چهارشنبه و در حاشیه جلسه هیات دولت بود که سیدرضا صالحیامیری، وزیر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی گفت: با استقرار یک کشتی برای بندر نکا که از قزاقستان و یک کشتی کروز برای جنوب کشور توسط یک سازمان سرمایهگذار خریداری و در حال انتقال به کشور است، در آینده نزدیک با استقرار این کشتیها گردشگری دریامحور آغاز میشود. وی تاکید کرد: برنامه قطعی دولت این است که سیاست اقتصاد دریامحور از جمله توسعه گردشگری دریامحور را فعال کند، ولی نه با شعار، بلکه باید توسعه زیرساختها و جذابیتهای لازم برای این نوع گردشگری ایجاد شود. صالحیامیری ادامه داد: گردشگری در مناطق آزاد فعال است؛ در ابوموسی نیز ستادی با عضویت نهادهای نظامی، امنیتی و دستگاههای مختلف به ریاست رئیس سازمان برنامه و بودجه ایجاد شده است. وی تاکید کرد: نباید وعدههای کاذب به مردم بدهیم، باید در دریا ظرفیت غواصی و تورهای گردش دریایی مانند تجربههایی که در دنیا وجود دارد را ایجاد کنیم. در دنیا ۱۸ تا ۳۰درصد ظرفیت گردشگری در دریاست و سهم ما در این زمینه بسیار ناچیز است.
پیشنهاد تشکیل ستاد گردشگری دریامحور روی میز
مدتی قبل و در روزهای پایانی فروردینماه بود که وزیر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی از تشکیل ستاد گردشگری دریامحور به ریاست رئیسجمهور بهعنوان گامی مهم در راستای توسعه صنعت توریسم دریایی کشور در سواحل و دریاهای شمال و جنوب کشور خبر داد و گفت: نخستین جلسه این ستاد به ریاست دکتر پزشکیان برگزار خواهد شد. سیدرضا صالحیامیری در گفتوگویی با «مانا»، ضمن اشاره به اینکه توسعه و تحول گردشگری دریایی در دستور کار وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی قرار گرفته است، گفت: بهزودی شاهد اقدامات اساسی در این بخش خواهیم بود. وی خاطرنشان کرد: اعضای ستاد گردشگری دریامحور را وزیران مرتبط با این حوزه تشکیل میدهند و وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی دبیری این ستاد را برعهده دارد. صالحیامیری بیان داشت: استانداران یا نمایندگان ۷ استان ساحلی کشور نیز در جلسه این ستاد شرکت میکنند.
بسیاری از کارشناسان معتقدند که تشکیل و فعالیت منظم این ستاد ملی، فرصتهای بینظیری را برای جذب سرمایهگذاریهای جدید داخلی و خارجی، توسعه زیرساختهای گردشگری (مانند بنادر کوچک گردشگری، ماریناها، هتلها و مراکز تفریحی ساحلی)، ایجاد فرصتهای شغلی پایدار برای جوامع محلی، رونق کسبوکارهای بومی و ارائه خدمات و تجربیات متنوع و جذاب به گردشگران فراهم خواهد آورد.
جایگاه ایران در گردشگری دریایی
گردشگری دریایی در ایران از ظرفیت بسیار بالایی برای تحقق توسعه دریامحور برخوردار است و خلیجفارس، دریای عمان و دریای خزر، پتانسیل بینظیری در این بخش دارند که نیازمند توجه هرچه بیشتر است. گردشگری امروزه یکی از بهترین ابزار تبادل و تعامل فرهنگی است که استفاده بهینه از آن میتواند در توسعه اقتصادی نیز نقش بسزایی داشته باشد و باید بدانیم رونق بخشیدن به صنعت گردشگری و استفاده مطلوب از امکانات موجود، یکی از مباحث اصلی و مهم کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه است.
گردشگری دریایی یکی از مهمترین زیرشاخههای صنعت گردشگری است و ایران از نظر داشتن منابع طبیعی گردشگری جزو ۵ وکشور اول جهان قلمداد میشود. بنابراین با توجه به داشتن جاذبههای تاریخی، فرهنگی و طبیعی از جایگاه خاصی برای جذب گردشگر داخلی و خارجی برخوردار است که یکی از این جاذبههای طبیعی، دریاست؛ دریای خزر، خلیجفارس و دریای عمان ۳نقطه آبی در این سرزمین بهشمار میروند و کمتر کشوری از چنین امکانات طبیعی برخوردار است.
از آنجا که ایران ۱۹۰هزار کیلومترمربع وسعت دریایی و ۵۸۰۰کیلومتر نوار ساحلی دارد، یک کشور دریایی محسوب میشود و به همین دلیل باید توسعه دریامحور آن در بخش توریسم و سایر بخشها مورد توجه قرار گیرد. بنابراین سعی شده است با توجه به توانهای محیطی ساحلی و فراساحلی کشور، امکانات بالقوه مالی، تکنیکی، نیروی انسانی و ظرفیتهای علمی جهت بهرهبرداری از قابلیتهای دریایی ساحلی و فراساحلی مبتنی بر اقتصاد دریامحور به تقویت بنیه گردشگری امنیتی و اقتصادی کشور توجه شود.
استفاده بهینه از توانهای محیط دریایی ساحلی، فراساحلی و اقیانوسی نیز به منظور بالا بردن ظرفیتهای اقتصادی و اجتماعی کشور، شناخت نقاط ضعف، قابلیتها و ظرفیتهای موجود دریایی با توجه به امکانات بالقوه کشور و طبقهبندی آنها به لحاظ اولویتهای فعالیت اقتصاد دریامحور از مهمترین مواردی است که باید به آن توجه ویژه داشت و به نظر میرسد با استفاده بهینه و علمی از منابع دریایی گردشگری، آب، انرژی، منابع شیلاتی و... میتوان به توسعه پایدار منابع انسانی و دریایی در کشور دست یافت. همچنین با استفاده از منابع دریایی میتوان به راهکارهای افزایش انگیزه در منابع انسانی و دریایی کمک کرد و از لحاظ اشتغالزایی، امنیت دریایی، بارگذاری جمعیت در سواحل دریا و اقتصاد منطقهای و فرامنطقهای یاری رساند.
با توجه به وسعت سواحل ایران و امکانات بالقوه کشور برای میزبانی ورزشها و بازیهای ساحلی و دریایی به منظور جذب و رشد صنعت گردشگری ورزشی، تصمیمسازان باید از این نعمت خدادادی بهرهبرداری کنند و سواحل خلیجفارس، دریای عمان و دریای خزر را برای صنعت گردشگری دریایی به ویژه گردشگری ورزشی توسعه بخشند.